Sztuka wczesnochrześcijańska

PONIŻSZA TREŚĆ POCHODZI Z MOICH PRYWATNYCH MATERIAŁÓW, JEST ZGODNA Z PROGRAMEM NAUCZANIA, NIE STANOWI NAUKOWEGO OPRACOWANIA WYBRANEGO TEMATU, A SYNTETYCZNĄ NOTATKĘ.

• początkowo nie przedstawiano zwierząt, ludzi ani Boga; dopiero później zaczęto ukazywać Jezusa
• to twórczość artystyczna pierwszych chrześcijan, czyli od II do VI wieku
• główne ośrodki to Rzym, Syria, Palestyna i Egipt
• rozłam sztuki na wczesnochrześcijańską i bizantyjską (cesarstwa wschodniego)
• wizerunek dobrego pasterza symbolizuje Jezusa Chrystusa
• prorok Daniel to symbol walki ze złem i uwolnienia od śmierci
• Herkules to zapowiedź Chrystusa

Wpływy antyczne:

• podobne motywy dekoracyjne (gołębie, baranki, winogrono, kwiaty, delfiny, feniks, pelikan...)
• różnice w treści

Chronologia:

• 303 - największe prześladowania chrześcijan za czasów Dioklecjana
• do 313 - okres katakumb - chrześcijanie musieli ukrywać się z powodu prześladowań
• 313 - edykt mediolański - edykt Konstantyna Wielkiego ogłaszający równość religii
• 330 - przeniesienie stolicy do Bizancjum - Konstantynopol
• 395 - podział na cesarstwo wschodnie i zachodnie
• 479 - upadek cesarstwa zachodniego
• 1453 - upadek cesarstwa wschodniego

Malarstwo:

• pojawia się w katakumbach i na peryferiach miast
• tematy: ST i NT, mity
• ściany dzielono siecią linii, aby tworzyły ramy dla oddzielnych przedstawień i ornamentów
• dekoracje - szkicowo, ogólnie, szerokimi plamami
• posługiwano się światłocieniem
• fresk na mokrym tynku

MOZAIKA

technika dekoracyjna polegająca na układaniu wzorów z drobnych kamieni, szkła lub ceramiki o różnych kształtach i barwach na odpowiednio przygotowanym podłożu; techniki:

• opus barbarium
• opus tesselatum / tessery
• opus vermicalatum

AGAPE

Ostatnia Wieczerza, uczta antyczna

NIMB KRZYŻOWY

występuje tylko u Jezusa

ZŁOTE TŁO

oznacza sferę niebiańską

Symbole ewangelistów:

• Mateusz - anioł
• Marek - lew
• Łukasz - wół
• Jan - orzeł

Rzeźba:

• miała drugorzędne znaczenie, znane są nieliczne przykłady pełnoplastycznych rzeźb - głównie figurki dobrego pasterza
• głównie sztuka grobowa - reliefy na marmurowych sarkofagach
• ściany dzielono kolumienkami i arkadami